Lỗi TPS Winner là gì? Nguyên nhân và cách xử lý

Các dòng xe phun xăng điện tử như Winner, Sonic được trang bị một bộ phận là TPS. Nếu TPS bị trục trặc, xe sẽ vận hành khó khăn hơn so với bình thường. Vậy TPS là gì? Nguyên nhân gây lỗi TPS từ đâu? Bài viết sẽ chia sẻ những kiến thức về TPS và cách xử lý các trường hợp lỗi TPS Winner.

Hệ thống cảm biến TPS Winner

TPS là cảm biến vị trí bướm ga, có vai trò quan trọng với động cơ phun xăng điện tử. Cảm biến vị trí bướm ga giúp xác định góc mở bướm ga. Từ đó, TPS truyền ngược tín hiệu điện áp về ECU để điều chỉnh lượng nhiên liệu đốt phù hợp. 

Đặc điểm

TPS được đặt cố định trên họng gió, liên kết với trục xoay của bướm ga thông qua khớp xoay. Ở xe Winner, TPS thường nằm đối diện với cánh bướm gió. Khi bướm ga mở, trục bắt đầu xoay và báo về ECU góc mở của bướm xoay. 

Để biết được chính xác lỗi TPS Winner, trước tiên bạn cần nắm rõ cấu tạo của bộ phận này. Cảm biến vị trí bướm ga bao gồm 1 biến trở, 1 trục bướm ga và điểm tiếp xúc dịch chuyển. TPS Winner nằm trên 1 cụm hệ thống gồm bộ 3 cảm biến:

• Cảm biến nhiệt độ khí nạp IAT
• Cảm biến áp suất khí nạp MAP
• Cảm biến vị trí bướm ga TPS

Nguyên lý hoạt động

TPS Winner sử dụng biến trở để xác định góc mở của bướm xoay. Khi Fi hoạt động, ECU cấp xuống TPS điện áp khoảng 4.75-5.25V. Dòng điện này có nhiệm vụ truyền tín hiệu ngược từ TPS về ECU. Khi vặn tay ga, trục bướm ga kéo con trượt bề mặt biến trở làm biến đổi điện áp. Khi nhả ga, điện áp gửi về ECU giảm dần. Căn cứ vào điện áp nhận được, ECU sẽ xác định được góc mở và điều tiết xăng lửa phù hợp. 

• Nếu điện áp 0,47-0,51V, góc mở bằng 0 và bướm ga đóng hoàn toàn. Nếu vặn ga tăng dần, bướm ga mở dần từ 0 tới khoảng 50-60 độ. 
• Điệp áp khoảng 4,3-4,4V, góc mở khoảng 73-74 độ, bướm ga mở hoàn toàn

Phát hiện nguyên nhân gây lỗi TPS Winner

Nếu IAT và MAP gặp trục trặc, trên mặt đồng hồ của xe sẽ báo lỗi đèn vàng. Tuy nhiên, lỗi TPS Winner rất khó phát hiện vì ít có dấu hiệu nhận biết. Bạn cần phải tinh ý quan sát tín hiệu từ đèn Fi. 

Thông thường, xe Winner hay gặp lỗi “đứt đuôi TPS”. Trường hợp này khi vặn hết ga, bướm ga sẽ mở hoàn toàn. Lúc này điện áp sẽ chập chờn, lúc về 0, lúc về 2-3V, thông tin ECU nhận được sẽ không chính xác gây lỗi TPS Winner. Ngoài ra, có một số nguyên nhân gây lỗi khác như: 

• IC Hall bị hỏng, mạch trở than mòn
• Dây điện bị đứt hoặc lỏng
• Dây tín hiệu bị chạm mát
• Hộp ECU hỏng khiến cảm biến bướm ga tiếp nhận thông tin sai và báo lỗi

Dấu hiệu nhận biết lỗi TPS

Biểu hiện rõ nhất là tốc độ xe Winner không ổn định, chậm, ì ạch mặc dù đã tăng ga. Nguyên nhân là do động cơ hoạt động không ổn định. Nếu TPS bị lỗi, tín hiệu chuyển đến sẽ ECU không chính xác. Lúc này, hiệu suất hoạt động của động cơ sẽ bị giảm đáng kể. 

Một dấu hiệu khác là khi xe bị tiêu hao xăng trầm trọng, nồng độ CO, HO trong khí thải cao. Khi cảm biến TPS hoạt động kém, tỷ lệ không khí và nhiên liệu sẽ không còn ở mức tiêu chuẩn. Lượng nhiên liệu tham gia đốt cháy lúc này có thể nhiều hơn bình thường làm cho xe Winner nhanh bị hết xăng hơn.

Bạn có thể quan sát bằng mắt thường, khi bật khóa thấy đèn Fi nhấp nháy cũng là một dấu hiệu. Nếu đèn nhấp nháy 8 lần, TPS đang báo cảm biến bướm ga xe Winner của bạn bị lỗi. Trường hợp bướm ga bị bám bẩn cũng là nguyên nhân gây lỗi TPS Winner. 

Cách xác định lỗi TPS Winner

TPS Winner bị hỏng sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng vận hành của xe. Chính vì thế, bạn cần xác định chính xác tình trạng lỗi để có phương án xử lý tốt nhất. Sau đây là 2 cách xác định lỗi TPS Winner:

• Cách 1: Quan sát các hiện tượng khi vận hành xe. Nếu xe có hiện tượng hụt ga, đặc biệt là ga cuối, có thể TPS Winner đang trục trặc. Để tránh nhầm lẫn với hiện tượng đờn máy, bạn nên chạy thử xe. Nếu xe bị hụt trước 10.500RPM, chắc chắn xe bị lỗi TPS. 
• Cách 2: Sử dụng thiết bị và phần mềm kiểm tra chuyên dụng. 

Phương án xử lý lỗi TPS

Sau khi đã kiểm tra và xác định được nguyên nhân gây lỗi TPS Winner. Lúc này, bạn cần căn cứ vào tình trạng lỗi để quyết định thay mới hay không. Trường hợp dây điện lỏng hoặc chạm mát, bạn hoàn toàn có thể tự xử lý ở nhà bằng cách dùng đồ nghề chuyên dụng để điều chỉnh lại dây điện.

Nếu bị hư hỏng ECU, đứt dây, … bạn nên nhanh chóng mang đi thay mới. Bạn cũng có thể tự thay ở nhà theo hướng dẫn sau:

• Bước 1: Tháo họng xăng và vệ sinh
• Bước 2: Dùng tua-vít 4 cạnh để tháo TPS
• Bước 3: Tiến hành lắp TPS mới vào. Đầu tiên, gắn seal zin đặt lên trên họng xăng và đặt TPS lên, chú ý phần đầu dò phải khớp với lỗ hở trên họng xăng. Cuối cùng, bạn tiến hành bắt ốc và siết cố định nhưng không nên siết quá chặt. 
• Bước 4: Chạy thử để kiểm tra tính phù hợp của TPS

Hướng dẫn vệ sinh cảm biến bướm ga 

Sau một thời gian sử dụng, các bộ phận trên xe Winner rất dễ bị dính bụi. Vết bụi bám lâu ngày sẽ cản trở các hoạt động của động cơ. Khi bướm ga bị bẩn sẽ phát tín hiệu gây lỗi TPS Winner như:

• Xe đột ngột chết máy: Bụi bẩn bám quá nhiều khiến lượng không khí khó vào động cơ, tốc độ không tải bị giảm khiến xe bị chết máy.
• Tăng tốc nhưng xe vẫn ì, chậm do cảm biến bướm ga quá bẩn. Khi vặn tăng ga, lượng không khí và nhiên liệu ở động cơ sẽ tăng. Tuy nhiên, nếu bị bám bẩn, xe sẽ khó nhận được lượng không khí cần thiết để đốt cháy nhiên liệu. 
• Khi bướm ga bị bẩn, lượng xăng phun vào động cơ không đều sẽ gây tiêu hao nhiên liệu.

Vậy cách vệ sinh cảm biến bướm ga đúng cách để hạn chế lỗi TPS Winner là như thế nào? Sau đây là các bước vệ sinh bạn nên ghi nhớ:

• Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ gồm tua-vít, khăn lau, bộ đồ nghề làm sạch chuyên dụng,…
• Bước 2: Tiến hành tháo cảm biến bướm ga ở trong xe Winner ra. Trong quá trình tháo, chú ý tránh làm mất các chi tiết. 
• Bước 3: Cẩn thận lau chùi sạch sẽ bướm ga và họng xăng, sử dụng thêm dung dịch vệ sinh xịt vào bên trong cửa nạp thân bướm. Cuối cùng, bạn lắp lại các bộ phận cẩn thận như ban đầu. 

Tiêu chí mua cảm biến TPS phù hợp cho xe Winner

Để xe hoạt động tốt nhất, bạn nên lựa chọn dòng TPS chất lượng và phù hợp. Cảm biến TPS phải đạt được 2 tiêu chuẩn sau:

• Tuổi thọ lâu dài
• Thông số cảm biến báo về ECU phải chính xác

Mẫu cảm biến TPS STB Winner

Đây là loại cảm biến bướm ga được sản xuất tại Đài Loan. TPS STB dùng chủ yếu cho dòng xe Winner 150 hoặc Sonic 150. Hãng cho biết loại này phù hợp với họng gió 32, 34 hoặc 36mm.

Loại TPS Redleo

Sản phẩm dùng để thay thế TPS zin trong trường hợp xe bị hụp đột ngột hoặc mất garanti. Đường kính trong họng xăng là 27.3mm, đường kính ngoài họng xăng chỗ lắp lọc gió là 46mm, bề mặt bên trong họng xăng có độ bóng. 

TPS BRT

Sản phẩm được sản xuất bởi hãng Keihin Nhật Bản, được phân phối chính hãng tại Việt Nam. Cảm biến BRT thường dùng cho họng xăng lớn từ 32 – 34mm. Trên thị trường có nhiều mẫu TPS BRT khác nhau như:

• TPS BRT Winner V1
• TPS Winner X (V2), Winner X (v3)
• TPS SONIC, CBR150, CB150R

Sản phẩm TPS TA Racing

Đây là sản phẩm chính hãng Việt Nam, được dùng cho các họng xăng lớn và ECU độ. Ưu điểm của TA Racing là xác định chính xác vị trí cảm biến bướm ga. Tuy nhiên, TA Racing không dùng được cho xe ECU zin. 

Cảm biến bướm ga TPS SCK Racing

Sản phẩm thường áp dụng cho các loại họng gió từ 32 – 40mm. Độ chính xác cao giúp tín hiệu từ bướm ga đến ECU không bị sai lệch. Đặc biệt, SCK Racing có thể sử dụng được cho mọi loại ECU kể cả zin. 

Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về cảm biến bướm ga TPS trước khi mua bán xe Winner. Nếu gặp lỗi TPS Winner, bạn nên kịp thời mang đi kiểm tra và thay mới. Đặc biệt, hãy thường xuyên bảo dưỡng xe để động cơ luôn ổn định và bền bỉ.